مبتنی بر سرمایه
پذیرش شرکتها در بورس
عرضه سهام شرکتها در بورس، یک اتفاق مثبت برای بازار سرمایه و سهامداران تلقی میشود. پذیرش شرکت در بورس، معافیت مالیاتی ۵ و ۱۰ درصدی را برای آنها در بردارد. شفافیت مالی، انتشار گزارشها در سایت کدال و غیره، باعث امنیت و اعتماد بیشتر سهامداران میشود. پذیرش بهصورت کلی عبارت است از فراهم شدن امکان معامله اوراق بهادار موردنظر در یکی از بازارهای بورس تهران یا فرابورس ایران که برای این منظور، لازم است شرکتهای متقاضی شرایط خود را با الزامات و مقررات مورد نظر این بازارها منطبق نمایند. انجام فعالیت پذیرش نیازمند رابطی میان بورسها با ناشر است که این امر مطابق قانون بر عهده "مشاور پذیرش" است.
شرایط پذیرش در بورس
شرایط پذیرش شرکتهای جدید در بورس دو بخش عمومی و خاص تقسیم دارد. طبق دستورالعمل مصوب سازمان بورس و اوراق بهادار شرایط عمومی به شرح زیر میباشد:
1. ثبت نزد سازمان
2. نبود محدودیت قانونی مؤثر برای نقلوانتقال با اعمال حق رأی توسط صاحبان سهام
3. سهام با نام و دارای حق رأی باشد و تمامبهای اسمی آن پرداخت شده باشد
4. تابعیت شرکت حتماً باید ایرانی باشد
5. شخصیت حقوقی شرکت باید سهامی عام باشد
شرکتی سهامی خاص باشد، میتواند همزمان با ثبت درخواست نزد سازمان بورس، اقدامات لازم در رابطه با تغییر شخصیت حقوقی به سهامی عام را انجام دهد. البته تا قبل از درج نام شرکت، شخصیت حقوقی شرکت باید تغییر کرده باشد.
اگر بخش عمدهای از سهام یا دارایی شرکت به دلایلی مثل وام بانکی، بهعنوان وثیقه استفاده شده باشد نمیتواند پذیرش بورسی بگیرد.
اقدامات لازم برای پذیرش در بورس
عرضه و پذیرش شرکتها در بازار سرمایه، یک امر تخصصی و دقیق است. شرکتها به تنهایی نمیتوانند تمامی این مراحل را طی کنند و به صورت مستقیم با سازمان بورس و اوراق بهادار در ارتباط باشند. شرکتهای متقاضی میتوانند با مراجعه به نهادهای مالی دارای مجوز (کارگزاریها، سبدگردانها، مشاور سرمایهگذاریها، تأمین سرمایهها) درخواست خود جهت عرضه و پذیرش در بازار سرمایه را ارائه دهند. پس از مراجعه به شرکتهایی که مجوز رسمی عرضه و پذیرش از سازمان بورس و اوراق بهادار را دارند؛ باید مدارکی را جهت تأیید اطلاعات شرکت متقاضی عرضه و پذیرش ارائه شود. این مدارک، شمل صورتجلسه مجمع، تائید صورتهای مالی مربوط به حداقل 2سال مالی توسط حسابدار رسمی، تقویم کلیه اموال منقول و غیرمنقول شرکت توسط کارشناس رسمی دادگستری، برگزاری مجمع عمومی فوقالعاده و تصویب اساسنامه ویژه شرکتهای سهامی عام، و همچنین اخذ مجوز از سازمان بورس و اوراق بهادار.
مزایای پذیرش در بورس
1. تأمین مالی شرکتها:
تأمین مالی شرکتها از مهمترین مزیتهای ورود شرکتها به بورس میباشد که با انتشار سهام و سایر اوراق بهادار برای شرکتها به دست میآید.
2. تأمین اعتبار از بازارهای مالی داخلی و خارجی: شرکتهای بورسی میتوانند از بازارهای مالی داخلی و خارجی از طریق گذاشتن وثیقه تأمین اعتبار کنند.
معافیت مالیاتی: زمانی که شرکتها در بورس پذیرفته میشوند حدود ۵ تا ۱۰ درصد از معافیت مالیات خواهند داشت.
3. انتشار اوراق مشارکت بدون اخذ مجوز از بانک مرکزی:
زمانی که شرکتها در بورس پذیرفته نشده باشند برای انتشار اوراق مشارکت باید از بانک مرکزی مجوز دریافت کند اما برای شرکتهای پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار، انتشار اوراق مشارکت بدون اخذ مجوز از بانک مرکزی امکانپذیر میباشد و تنها با مجوز سازمان بورس میتواند اقدام به انتشار اوراق مشارکت نماید.
جذب سرمایهگذار
بسیاری از کسبوکارهایی که با مشکلات تأمین مالی مواجه میباشند، به دنبال جذب سرمایهگذار هستند تا بتوانند قسمتی از مشکلات خود را با سرمایه جذب شده، حل کنند. با توجه به وجود متخصصان و مشاوران خبره در رشد، این امکان مهیا است تا با توجه به مراحلی که کسبوکارها در آن قرار دارند، کسبوکارها گزارشات معرفی فرصتهای سرمایهگذاری و همچنین طرحهای توجیه اقتصادی خود را در اختیار رشد قرار دهند تا متخصصان رشد به جذب منابع برای طرحهای کسبوکار بپردازند.
انواع روش های افزایش سرمایه
افزایش سرمایه شرکت ها از منابع متفاوتی تأمین میشود، بنابراین روشهای مختلفی دارد. اگر بخواهیم انواع افزایش سرمایه را بر این اساس (روش تأمین مالی) بررسی کنیم به ۴ روش زیر خواهیم رسید
افزایش سرمایه از محل سود انباشته
بخشی از سود سالانه شرکتها در حساب سود انباشته آنها ذخیره میشود.این مقدار از سود در زمان مناسب به عنوان افزایش سرمایه با انتشار سهام جدید به حساب سرمایه شرکت منتقل می شود.
افزایش سرمایه از محل آورده نقدی و محل مطالبات حال شده
اگر شرکت قصد نداشته باشد و یا توانایی این را نداشته باشد که از طریق اندوخته و یا سود انباشته برای افزایش سرمایه استفاده کند، میتواند از محل آورده نقدی سهامداران اقدام به افزایش سرمایه کند.
افزایش سرمایه از محل تجدید ارزیابیهای شرکت
یکی از انواع افزایش سرمایه است که نقصان اطلاعات قیمتی را تا حدی رفع میکند؛ قیمتی که در تجدید ارزیابی برای ارزش ثبتشده یک دارایی تعیین میشود، مازاد تجدید ارزیابی نامیده میشود.
افزایش سرمایه از محل صرف سهام با سلب حق تقدم
گاهی ممکن است سهامداران حق استفاده از حق تقدم را از خود سلب کنند و سهام جدید را به سهامداران جدید واگذار کنند، به این مورد افزایش سرمایه از محل سلب حق تقدم گفته میشود.
مبتنی بر بدهی
روشهای تامین مالی بدهی به معنای تامین منابع مالی مورد نیاز به روش استقراض از سرمایهگذاران خارج از سهامداران شرکت میباشد. از جمله مزایای عمده استفاده از روشهای تامین مالی بدهی میتوان به ایجاد سپر مالیاتی، حفظ درصد مالکیت سهامداران (خصوصاً در مواردی که منابع مالی برای دوره زمانی محدودی مورد نیاز است) و حفظ سود باقیمانده اشاره نمود. از طرفی استفاده از روشهای تامین مالی بدهی ضمن کاهش جریان نقدی آزاد شرکتها و افزایش ریسک اعتباری، مستلزم دارا بودن وثائق کافی میباشد.